فصل اول - تعریف و هدف
ماده 1
بنیاد مسکن انقلاب اسلامی که در این اساسنامه اختصارا بنیاد نامیده میشود نهاد انقلاب اسلامی است که بر اساس فرمان 21 فروردین 1358 رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی مدظله به منظور تأمین مسکن محرومان به ویژه روستاییان در چهارچوب سیاستها و برنامههای دولت تشکیل گردیده است.
فصل دوم - وظایف
ماده 2
مطالعه و بررسی در زمینه تشخیص و تعیین نیازمندیهای مسکن محرومان اعم از روستایی و شهری و فراهم آوردن موجبات اجرای آن با مشارکت ، همکاری ، و خودیاری مردم و دستگاههای مختلف
ماده 3
تهیه طرح مجتمعهای زیستی و واحدهای مسکونی ارزان قیمت و اجرای آنها بطور مستقیم یا با مشارکت مردم با همکاری و هماهنگی دستگاههای ذیربط در روستا و شهر
- دولت موظف است در اجرای پروژهها و طرحهای مسکونی خود به غیر از خانههای سازمانی شهری اولویت را به بنیاد بدهد
ماده 4
تهیه زمین مورد نیاز طرحها و پروژههای بنیاد و آمادهسازی آنها.
- دولت و بنیاد مستضعفان مکلفند زمینهای مناسب خود را جهت اجرای طرحهای مسکونی مصوب شورای مرکزی بنیاد به استثنای هزینههای خرید و آمادهسازی (قیمت تمام شده برای دولت) بطور رایگان و قطعی به بنیاد واگذار مینماید
- اشخاص حقیقی و حقوقی میتوانند زمینهای ملکی خود را به بنیاد هبه نمایند و قانون زمین شهری مانع این امر نخواهد بود
- هیئتهای هفت نفره واگذاری زمین و سازمان جنگلها و مراتع مکلفند زمینهای دولتی مناسب را جهت واگذاری و اجرای طرحهای مسکن روستایی پس از اعلام نیاز بنیاد به شرط نداشتن کاربری کشاورزی در اختیار بنیاد قرار دهند
- دولت موظف است نسبت به تأمین آب، برق، راه، مدرسه، درمانگاه و دیگر نیازمندیهای عمومی این طرحها از طریق وزارتخانهها و سازمانهای ذیربط اقدام لازم به عمل آورد
ماده 5
کمک در جهت تأمین مصالح ساختمانی کشور از طریق تولید، تهیه، توزیع.
- وزارتخانههای صنایع و معادن و فلزات موظفند در مورد صدور موافقتهای اصولی و احازه بهرهبرداری از معادن با اولویت برای بنیاد اقدام نموده و بنیاد از شمول محدودیتهای ماده 38 قانون معادن مصوب 1362/3/1 مستثنی است
- دولت موظف است سهمیه لازم از مصالح ساختمانی و ماشینآلات مورد نیاز را در اختیار بنیاد قرار دهد
- بنیاد مستضعفان مکلف است کارگاهها و کارخانجات تولید شن و ماسه، مصنوعات بتنی و سیمانی، آجر، گچ و آهک خود را در حد نیاز به بنیاد واگذار نماید
ماده 6
نظارت بر پرداخت و مصرف وامهای قرضالحسنه مسکن روستایی و ارزان قیمت شهری که از محل منابع مالی و سیستم بانکی کشور تأمین میشود
- دولت موظف است در احرای این ماده اعتبارات لازم را به صورت قرضالحسنه تأمین نماید
ماده 7
تهیه طرحهای هادی و اصلاح معابر در روستاها، با هماهنگی دستگاههای ذیربط و اجرای آن با مشارکت مردم از محل اعتبارات مصوب واگذاری دولت
ماده 8
تهیه و ارائه طرحهای لازم برای بازسازی و نوسازی مناطق مسکونی روستایی آسیب دیده در اثز جنگ، سیل، زلزله و سایر سوانح طبیعی و اجرای آنها با مشارکت مردم و هماهنگی با سازمانها و ارگانهای ذیربط
- دولت موظف است اجرای طرحهای موضوع این ماده را همراه با اعتبارات مربوطه با رعایت اولویت به بنیاد واگذار نماید.
فصل سوم - ارکان
ماده 9
ارکان بنیاد عبارتند از:
- شورای مرکزی
- سرپرست
- بازرسان
ماده 10
شورای مرکزی به عنوان عالیترین مرجع تصمیمگیری بنیاد دارای پنج نفر عضو به ترتیب ذیل میباشد:
- یک نفر روحانی (نماینده مقام معظم رهبری در صورت تعیین)
- نماینده دولت (وزیر مسکن و شهرسازی)
- سه نفر از مهندسین و کارشناسان ساختمان و شهرسازی به اتنخاب دونفر فوقالذکر
- اعضاء شورا از بین خود یک نفر را به عنوان ریاست شورا انتخاب مینمایند
ماده 11
روحانی عضو شورای مرکزی علاوه بر وظایف عضویت در شورا مسوولیت انطباق فعالیتهای بنیاد با موازین شرعی را خواهد داشت.
- روحانی عضو شورا موظف است در مواردی که اجرای هر قسمت از مواد این قانون که نیاز به اذن ولی فقیه دارد موضوع را از محضر معظماله استعلام نماید
ماده 12
وزیر مسکن و شهرسازی به عنوان نماینده دولت علاوه بر وظایف عضویت در شورا پاسخگوی مجلس در حدود اختیارات خواهد بود.
ماده 13
یکی از اعضاء شورای مرکزی اتنخاب و یا حکم ریاست آن منصوب خواهد شد و انتخاب مجدد وی بلامانع است.
- شورای مرکزی میتواند سرپرست بنیاد را با حداقل 3 رأی عزل نماید
ماده 14
دو نفر بازرس از بین کارشناسان ذیصلاح توسط شورای مرکزی برای مدت یکسال انتخاب خواهند شد و انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
فصل چهارم - مقررات مالی و عمومی
ماده 15
بودجه، امکانات و منابع مالی بنیاد عبارتند از:
- حساب 100 حضرت امام مدظله
- کمکهای نقدی و غیر نقدی از قبیل زمین، مستغلات ساختمانی و غیره که از طرف مردم، دولت و سایر نهادها و دستگاهها به بنیاد واگذار می شود
- کمکهای بلاعوض بنیاد مستضعفان صرفا برای تأمین مسکن فقرا و محرومان صرف میگردد و بنیاد مسکن گزارش فعالیتهای انجام شده از محل اعتبارات فوق را بصورت سالانه به بنیاد مستضعفان ارسال مینماید
- وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است کمکهای موضوع بندهای 1 و 2 و 3 این ماده را به عنوان هزینههای قابل قبول مودیان محسوب نماید
- کمکهای دولت که در بودجه سالیانه کل کشور منظور میگردد
- درآمد حاصل از فروش مصالح تولیدی کارگاهها و کارخانجات متعلق به بنیاد و توزیع مصالح ساختمانی و ارایه خدمات فنی
ماده 16
بنیاد از پرداخت مالیات بر درآمد و عواید حاصل از مشارکت و مالیات سهم سود در شرکتهای وابسته معاف میباشد
ماده 17
بنیاد دارای شخصیت حقوقی بوده و نمایندگی قانونی بنیاد با سرپرست بنیاد است و میتواند برای طرح دعاوی و شکایات یا برای هر اقدام قانونی دیگر نماینده و یا وکیل تعیین و به مراجع قضایی، اداری، انتظامی و ثبتی معرفی نماید.
- بنیاد از پرداخت هزینههای دادرسی در تمام مراجع قضایی اداری معاف میباشد
ماده 18
بنیاد در جهت انجام وظایف خود میتواند در استانها ، شهرستانها ، بخشهای کشور دارای شعب و نمایندگی باشد.
ماده 19
آییننامههای اجرایی این قانون توسط شورای مرکز تهیه و به تصویب وزیر مسکن و شهرسازی خواهد رسید.
ماده 20
از تاریخ لازمالاجرا شدن این قانون کلیه قوانین مغایر با آن ملغی میگردد.
اساسنامه فوق مشتمل بر بیست ماده و پانزده تبصره در جلسه علنی روز سه شنبه هفدهم آذرماه یکهزار و سیصد و شصت و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1366/10/9 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.